Suy niệm Tin Mừng - Thứ Hai Tuần XII Mùa Thường Niên (25.06.2018): Đừng xét đoán.

Phúc Âm: Mt 7, 1-5

“Hãy lấy cái đà khỏi mắt ngươi trước đã”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con đừng đoán xét để khỏi bị đoán xét. Các con đoán xét thể nào thì các con cũng bị đoán xét như vậy. Các con dùng đấu nào mà đong, thì cũng sẽ đong lại cho các con bằng đấu ấy. Sao ngươi thấy cái rác trong mắt anh em, mà không thấy cái đà trong mắt ngươi? Hoặc sao ngươi bảo anh em: “Ðể tôi lấy cái rác ra khỏi mắt anh”, và này: cái đà đang ở trong mắt ngươi. Ðồ giả hình, hãy lấy cái đà khỏi mắt ngươi trước đã, rồi ngươi sẽ thấy rõ để lấy cái rác ra khỏi mắt anh em ngươi”.

Suy niệm: Đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán

Dân gian có câu:

“Chân mình những lấm mê mê
Lại cầm bó đuốc đi rê chân người” Hay: “Việc mình thì quáng, việc người thì sáng”

Chúa Giêsu vạch rõ tính cách của nhiều người trong chúng ta thường thì không thấy lỗi lầm của mình, nhưng lại xoi mói dò xét cái lỗi của người khác mà lắm khi cái lỗi của chúng ta còn lớn gấp trăm lần cái lỗi của tha nhân.

“Sao ngươi nhìn cái rác trong mắt anh em, còn cái đà trong chính mắt ngươi thì lại không thấy? Sao ngươi có thể nói với người anh em: ‘Này anh, hãy để tôi lấy cái rác trong con mắt anh’, trong khi chính ngươi không nhìn thấy cái đà trong mắt ngươi. Hỡi kẻ giả hình, hãy lấy cái đà ra khỏi mắt mình trước đã, rồi bấy giờ ngươi sẽ trông rõ để lấy cái rác khỏi mắt anh em ngươi” (Mt 7,3-5).

Cái lỗi nhỏ như cái rác của tha nhân thì mình dễ nhìn thấy, nhưng cái lỗi lớn như xà nhà của mình thì lại không thấy. Chúng ta dễ dàng kết án cái lỗi nhỏ nhặt của tha nhân, nhưng lại không ý thức về những tội tày đình của bản thân…

Dĩ nhiên, chúng ta có bổn phận xét đoán theo nghĩa phân định cái gì xung quanh ta là tốt và cái gì là xấu. “Nói thật mất lòng”, nhưng chúng ta vẫn phải có can đảm lên tiếng khi có ai làm điều sai trái (x. Lv 19,17 và Gl 6,1). Nếu hiểu sát chữ trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói đến việc “lên án” chứ không phải chữ “xét đoán” theo nghĩa chặt. Nghĩa là Chúa Giêsu thực sự muốn chúng ta đừng tự coi mình hơn người, hoặc tự tôn mình làm thẩm phán xét xử những ai không hợp với tư tưởng của mình.

Một người đàn bà nhìn qua cửa sổ và than phiền nhà bên cạnh sao mà để nhà bẩn đến thế. Ngày kia, nhà bà bị cháy, các nhân viên cứu hỏa xịt nước làm sạch cửa sổ nhà bà ta, bà ta mới thấy nhà láng giềng rất sạch đẹp, chính cánh cửa kính nhà bà mới bẩn.

Câu chuyện trên cho thấy lắm khi chúng ta nhìn sự việc “vậy mà không phải vậy”, theo sự chủ quan của mình. Thường thì chúng ta đoán nhiều hơn là xét, mà đã đoán thì dễ bị sai, dễ “nhìn cò ra quạ” và oan cho người bị chúng ta kết án. Cha Henri Denis Benoit tổ phụ dòng Xi-tô Thánh Gia từng nói: “Khi chúng ta xét ý xấu cho nhau thì mười lần có tới chín lần sai, nhưng nếu xét ý lành cho nhau thì ngược lại”.

 Cùng với lời dạy của Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng hôm nay, thánh Phaolô và thánh Giacôbê Tông Đồ cũng căn dặn chúng ta về sự xét đoán:

“Hỡi người, dù bạn là ai đi nữa mà bạn xét đoán, thì bạn cũng không thể tự bào chữa được. Vì khi bạn xét đoán người khác, mà bạn cũng làm như họ, thì bạn tự kết án chính mình. Chúng ta biết rằng: Thiên Chúa cứ theo sự thật mà xét xử những ai làm những điều đó. Còn bạn, hỡi người xét đoán những kẻ làm những điều đó trong khi chính mình cũng làm như vậy, bạn tưởng mình sẽ khỏi bị Thiên Chúa xét xử sao? Bạn là ai mà xét đoán người nhà của kẻ khác?” (Rm 2,1-3. 14,4).

“Thưa anh em, anh em đừng nói xấu nhau. Ai nói xấu hoặc xét đoán anh em mình là nói xấu và xét đoán Lề Luật. Nếu anh xét đoán Lề Luật, thì anh không còn là kẻ vâng giữ, mà là kẻ xét đoán Lề Luật. Chỉ có một Đấng ra Lề Luật và xét xử, đó là Đấng có quyền cứu thoát và tiêu diệt. Còn anh là ai mà dám xét đoán người thân cận?” (Gc 4,11).

Tóm lại, như lời Chúa Giêsu dạy: “Anh em đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán, vì anh em xét đoán thế nào, thì anh em cũng sẽ bị Thiên Chúa xét đoán như vậy; và anh em đong đấu nào, thì Thiên Chúa cũng sẽ đong đấu ấy cho anh em” (Mt 7,1-2), nghĩa là khi chúng ta dùng lăng kính chủ quan của mình để xét cho anh em thế nào, thì chúng ta sẽ phải trả lẽ trước mặt Thiên Chúa thể ấy. Vậy nên, nếu khi phải xét đoán, chúng ta cần biết nhìn lại chính mình, nhất là trong lời xét đoán về anh em có thực sự khách quan hay không, có thật sự vì yêu thương anh em và vì sự thật hay không.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con luôn đến với nhau bằng sự cảm thông giúp đỡ nhau sống theo sự thật và giúp người lỡ bước quay về, hơn là tự cho mình quyền đoán xét và kết án anh chị em, trong khi chính mình cũng đầy bê tha tội lỗi. Amen.

Viện phụ Hiền Lâm, O.Cist

• Vatican
• HĐGM Việt Nam
• CSsR
• DCCT
• Nhà sách Đức Mẹ
• Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp